NGHIÊN CỨU MỐI QUAN HỆ HOẠT TÍNH – CẤU TRÚC CỦA CÁC
HỢP CHẤT CÔ LẬP TỪ CÚC HOA TRẮNG (Chrysanthemum Sinense
Sabine.) ĐỐI VỚI HOẠT TÍNH ỨC CHẾ ENZYME XANTHINE
OXIDASE TRONG VIỆC ĐIỀU TRỊ BỆNH GÚT
Nguyễn Thị Thanh Mai1, Trần Lê Quan1, Nguyễn Trung Nhân1, Shigetoshi Kadota2
1 Khoa Hóa, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên-ĐHQG Tp. HCM
2 Trường Đại học Y Dược Toyama, Nhật Bản
 

Tóm tắt
    Gút là bệnh rất phổ biến trên thế giới. Một triệu chứng của bệnh gút là tăng axit uric máu, xảy ra do rối lọan chuyển hóa axit uric. Khi lượng axit uric trong máu cao sẽ kết tinh lại trong các khớp xương, dẫn đến bệnh gút. Xanthine oxidase (XO) là một enzyme đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra bệnh gút. Trong giai đọan cuối của quá trình trao đổi chất của purine, enzym này xúc tác cho phản ứng oxi hóa xanthine và hypoxanthine thành axit uric. Do đó việc tìm kiếm những chất ức chế
được enzyme XO có ý nghĩa rất lớn trong việc điều trị bệnh gút. Theo y học cổ truyền Việt Nam, cúc hoa trắng (Chrysanthemum sinense Sabine.) được dùng điều trị các bệnh như thấp khớp và kháng viêm. Trong quá trình nghiên cứu tìm kiếm những cây thuốc Việt Nam có khả năng ức chế XO, chúng tôi đã phát hiện cao methanol từ cúc hoa trắng có họat tính ức chế XO với giá trị IC50 là 5,1 μg/mL. Từ cao methanol, chúng tôi đã cô lập được 28 hợp chất, bao gồm 15 flavonoid, 7 dẫn xuất của acid caffeoylquinic, và 6 dẫn xuất đơn giản của phenol. Tất cả các hợp chất cô lập được thử họat tính ức chế enzym XO, trong đó chỉ có 1 chất không có hoạt tính. Nghiên cứu động học và mối quan hệ giữa hoạt tính - cấu trúc các chất còn lại cho thấy sự có mặt của nối đôi ở C2-C3 trên vòng B của nhóm flavonoid đóng vai trò quan trọng, trong khi đó ester methyl của acid dicaffeoylquinic lại làm tăng hoạt tính ức chế XO của nhóm này.
 

STRUCTURE-ACTIVITY RELATIONSHIP OF ISOLATED
COMPOUNDS FROM CHRYSANTHEMUM SINENSE SABINE. ON
XANTHINE OXIDASE INHIBITION IN THE TREATMENT OF GOUT
Nguyen Thi Thanh Mai1, Tran Le Quan1, Nguyen Trung Nhan1, Shigetoshi Kadota2
1Natural sciences University-HochiMinh City,
2Toyama Medical & Pharmaceutical University, Japan.
 

Abstract
    Gout is a common disease with a worldwide distribution. Hyperuricemia, which associates with gout, results from the overproduction or underexcretion of uric acid. High level of uric acid may lead to deposits in joints, leading to acute gout. Xanthine oxidase (XO) is an enzyme which plays a crucial role in the development of gout. During the last step of purine metabolism, this enzyme catalyses the oxidation of xanthine and hypoxanthine into uric acid. Thus, the XO inhibitor may become a candidate of a drug for gout. The flower of Chrysanthemum sinense Sabine. (Asteraceae) has been used in Vietnamese traditional medicine for the treatment of rheumatism and inflammatory diseases. In the course of our screening program for XO inhibitory medicinal plants from Vietnam, the methanolic extract of the flower of C. sinense exhibited significant XO inhibitory activity with an IC50 value of 5.1 μg/mL. Phytochemical analysis of the MeOH extract of C. sinense resulted in the isolation of 28 compounds
including 15 flavonoids, 7 caffeoylquinic acid derivatives, and 6 simple phenolic compounds. All isolated compounds was tested on XO inhibitory activity, one of them was ineffective in inhibiting XO. The kinetic and structure–activity relationship studies on active compounds showed that the presence of double bond between C2-C3 in the ring B of flavonoids plays a crucial role, while the methylation of the carboxyl group of dicaffeoylquinic acids promotes the XO inhibitory