|
CỎ DẠI MÔI TRƯỜNG TẠI CÁC VƯỜN QUỐC GIA VIỆT NAM
Trần Triết, Nguyễn Thị LanThi, Nguyễn Phi Ngà
Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-Tp. HCM
Tóm tắt
Cỏ dại môi trường là các loài thực vật ngoại lai hiện diện ở
các khu vực bảo tồn thiên nhiên. Các loài cỏ dại môi trường có khả năng gây ra
nhiều tác hại đến các khu bảo tồn thiên nhiên thông qua các tác động đến quá
trình sinh thái tự nhiên và qua cạnh tranh trực tiếp với các loài thực vật và
động vật bản địa. Sự xâm lấn của các loài cỏ dại môi trường có thể dẫn đến những
suy giảm nghiêm trọng mức độ đa dạng sinh học của các khu bảo tồn thiên nhiên.
Trong giai đoạn 2004-2007, một chuơng trình nghiên cứu đã được tiến hành tại 15
vườn quốc gia của Việt Nam nhằm mục đích điều tra và đánh giá mức độ xâm lấn của
các loài cỏ dại môi trường. Các vườn quốc gia được lựa chọn đại diện cho các khu
vực địa lý khác nhau của Việt Nam, bao gồm 3 ở phía Bắc, 3 ở bắc Trung bộ, 3 ở
vùng Tây Nguyên, 3 ở vùng Đông Nam Bộ và 3 ở đồng bằng sông Cửu Long. Tổng cộng
ghi nhận được 150 loài cỏ dại môi trường, thuộc 44 họ thực vật. Các loài sau đây
được xem là những loài quan trọng do bởi mức độ xâm lấn và khả năng tác động đến
đa dạng sinh học: Mai dương (Mimosa pigra), Trinh nữ móc (Mimosa diplotricha),
Lục bình (Eichhornia crassipes), Bèo cái (Pistia stratiotes), Ngũ sắc (Lantana
camara), Cỏ Lào (Chromolaena odorata), Cỏ lông tây (Urochloa mutica), Cỏ ống (Panicum
repens) Cỏ Mỹ (Pennisetum polystachyon) và Sơn quỳ (Tithonia diversifolia). Các
vùng đất ngập nước là những sinh cảnh dễ bị xâm lấn bởi các loài cỏ dại môi
trường. Đề tài nghiên cứu cũng đã thiết lập danh sách các loài thực vật nguồn
gốc ngoại lai hiện diện tại Việt Nam. gồm có 956 loài, chiếm khoảng 9% tổng số
loài thực vật bậc cao ghi nhận tại Việt Nam.
ENVIRONMENTAL WEEDS IN NATIONAL
PARKS OF VIETNAM
Tran Triet, Nguyen Thi Lan Thi, Nguyen Phi Nga
Faculty of Biology, University of Science, VNU-HCMC
Abstract
Environmental weeds are non-native plants that occur in
nature conservation areas. Environmental weeds can potentially cause harms to
protected areas by interferencing withecological processes and by direct
competition with the native flora and fauna. The invasion of environmental weeds
can seriously reduce the biodiversity of a protected area. In 2004 – 2007, field
surveys were conducted in 15 national parks of Vietnam to assess the problems
associated with environmental weeds. These national parks were selected to
represent different geographical regions of Vietnam, including 3 in the north, 3
in the north-central, 3 in the central highland, 3 in the southeast and 3 in the
Mekong Delta. One hundred fifty species of environmental weeds were recorded,
belonging to 44 plant families. The following 7 species are considered serious
environmental weeds in national parks of
Vietnam due to their current invasion status and their impacts on biodiversity:
Mimosa pigra, Mimosa diplotricha, Eichhornia crassipes, Pistia stratiotes,
Lantana camara, Chromolaena odorata, Urochloa mutica, Panicum repens, Pennisetum
polystachyon and Tithonia diversifolia. Wetlands are among the most vulnerable
ecosystems to the invasion of environmental weeds. The study also established a
list of non-native plants occuring in Vietnam, including 956 species which
account for about 9% of known flora of Vietnam.
Key words: Environmental weeds, national parks of Vietnam.
|
