|
TAI BIẾN XÓI LỞ BỜ SÔNG TẠI CÁC KHU
ĐÔ THỊ
DỌC SÔNG MÊ KÔNG
Hà Quang Hải1, Trần Anh Tú2, Vương Thị Mỹ Trinh1
1Khoa Môi Trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên-ĐHQG Tp. HCM
2Khoa Kỹ thuật Địa chất và Dầu khí, Trường Đại học Bách Khoa TpHCM
Tóm tắt
Xói lở bờ sông là một trong những tai biến trầm trọng xảy ra
ở hạ lưu sông Mê Kông trong hai thập kỷ qua. Trên cơ sở giải đoán ảnh vệ tinh và
giám sát mặt cắt ngang kênh sông dựa vào thiết bị echosounder, nghiên cứu này đã
xác định tốc độ sạt lở bờ sông ở ba mức: 5-10 m/năm (Cần Thơ), 10-30 m/năm (Sa
Đéc, Long Xuyên) và >30 m/năm (Tân Châu, Hồng Ngự). Ở mỗi khu vực, bờ xói lở kéo
dài từ 6 tới 10 km. Xói lở mạnh ở những nơi hướng dòng chảy đột ngột thay đổi
hoặc nơi các nhánh sông hợp lưu.
Các nhân tố chính gây xói lở bờ sông gồm: tốc độ dòng chảy
lớn, trầm tích bở rời cấu tạo bờ sông, hoạt động uốn khúc của sông Mê Kông ở
vùng đồng bằng ngập lụt và tải trọng của các công trình nhân sinh. Trong các
nhân tố này, hoạt động uốn khúc được xem là nhân tố hàng đầu.
Từ khóa: Tai
biến xói lở; Biến động kênh sông; Địa chất môi trường, Đen ta Mê Kông.
HAZARD OF RIVERSIDE EROSION IN THE URBANS
ALONG THE MEKONG RIVER
Ha Quang Hai1, Tran Anh Tu2, Vuong Thi My Trinh1
1Faculty of Environmental Science, Univeristy of Science-VNU HCMC
2Faculty of Geology and Petroleum Engineering, University of
Technology HCMC
Abstract
Riverside erosion is one of the most dangerous hazards that
are happening in the lower Mekong River in the last two decades. The study,
based on interpretation of satellite images and monitoring of channel
cross-sections using echo-sounder, has identified the rate of bank erosion in
three grades: 5-10m/year (Cantho), 10-30m/year (Sadec, Longxuyen), and >30m/year
(Tanchau, Hongngu). The eroded shorelines in every area have been stretched from
6 km to 10 km. These occur at sites where direction of the stream suddenly
changes or where branches of river are confluent.
The main factors causing the riverside erosion consist of:
high velocity flow, loose sediments, meandering of the Mekong River in the flood
plain and over-loading capacity of anthropogenic structures. Among these
factors, meandering movement is the most reasonable one leading to the hazard of
riverside erosion along the Mekong River.
Key words:
Erosion hazard; Channel change; Environmental geology; Mekong Delta
|
