ĐỊA MẠO TRẦM TÍCH VÀ THAY ĐỔI ĐƯỜNG BỜ BIỂNỞ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

 

Nguyễn Văn Lập, Tạ Thị Kim Oanh

Phân Viện Địa lý tại TP. Hồ Chí Minh, Viện KH&CN Việt Nam

 

Tóm tắt

 

Ở đồng bằng sông Cửu Long, từ 3000 năm đến nay, có hai kiểu phát triển tam giác châu được nhận diện là triều-sóng ưu thế và triều ưu thế ở tam giác châu họat động và đồng bằng rìa Cà Mau. Vùng ven biển tam giác châu họat động đặc trưng bởi sự phát triển điển hình của hệ thống giồng cát, trong khi đó đầm lầy rừng ngập mặn đặc trưng cho vùng đồng bằng rìa Cà Mau. Tùy thuộc vào chế độ thủy động và địa mạo - trầm tích đới bờ, quá trình xói mòn và tích tụ luôn xảy ra cả ở vùng bờ biển và cửa sông. Các tài liệu nghiên cứu từ 40 năm nay cho thấy đường bờ biển chịu tác động của quá trình hỗn hợp xói mòn và tích tụ với tốc độ khác nhau: tốc độ xói mòn khỏang 10-15 m/năm xảy ra ở một số nơi thuộc Bến Tre và Trà Vinh, trong khi tốc độ xói lở khỏang 30-50 m/năm xảy ra ở Gành Hào. Ngòai ra, đường bờ ở mũi Cà Mau bồi lấn khỏang 50-80 m/năm. Điều quan trọng là cần hiểu biết các giai đọan phát triển tự nhiên của tam giác châu để đánh giá các thay đổi hiện tại đới ven biển do tác động của con người nhằm dự báo cho tương lai. 

 

 

 

 

GEOMORPHO- SEDIMENTOLOGY  AND COASTAL CHANGE

OF THE MEKONG RIVER DELTA

 

Nguyen Van Lap, Ta Thi Kim Oanh

Sub-Institute of Geography, Vietnamese Academy of Science and Technology

 

Abtract

 

Since the last 3000 years, two delta evolution patterns have been recognized as tide-and wave-dominated and tide-dominated patterns at the active delta and Ca Mau deltaic margin in the Mekong River Delta (MRD). Beach ridge systems are well developed at the active delta, meanwhile mangrove swamp characterizes at the Ca Mau deltaic margin. Depending on the hydro-dynamical regimes and geomorpho-sedimentology of the coastal zone, the erosion and accretion processes that permanently occur both at the shore areas and the river mouths. Data from the last 40 years show that coastlines are affected by mixed process of erosion and accretion with different rates: erosive rate is 10-15 m/y at some places of Ben Tre and Tra Vinh regions meanwhile, coastal erosion is more severe with its average rate of 30-50 m/y at the Ganh Hao area. Moreover, the Ca Mau cap is well-known as rapid accretion coastline with its rate approximately 50-80 m/y. It is important to understand the natural stage of delta evolution to evaluate recent changes of coastal zone caused by human activities for future prediction.